سرویس بهداشتی صحرایی

کسانی که اهل طبیعت گردی و کوهستان یا اهل جبهه و جنگ هستند، غالبا بسیار با پدیده توالت صحرایی مواجه می شوند، یک چهاردیواری ساخته شده با ۴ علمک چوبی یا فی که با گونی محصور میشود. درحالت متمدن البته از تیرچه بلوک هم استفاده می گردد.
این قبیل فضاها غالبا از فیض در محروم بوده و با یک تکه گونی یا پارچه که انتهای آن با سنگریزه جهت جلوگیری از اهتزاز، مزین شده، در دار می شوند.
سوراخ های درشت، در چهاردیواری این فضا، از جمله شاهکارهای معماری محسوب می شوند چرا که از قدرت تخریب بادهای صحرا و کوهستان در برابر این بنای متزل کاسته و بر استحکام آن می افزایند. از طرفی شاید نقش تهویه را هم به خوبی ایفا می کنند. توالت های صحرایی غالبا سقف ندارند و چراغشان روزها نور خورشید و شبها تلالو ماه و ستارگان است.
تامین آب در این سرویس های بهداشتی اغلب با کمک آفتابه یا بطری های آب معدنی آنهم به صورت اکسترنال تامین می شود. یک چشمه آب یا رودخانه ای در فاصله نه چندان نزدیک به بیت الخلا منبع تامین آب برای طهارت مراجعه کنندگان است. شایان ذکر است بنابر ملاحظات بهداشتی، این wc ها را در فاصله ای دورتر از منابع آبی بنا می کنند.
اما یکی از وجوه عمده تمایز این توالت ها، با توالت های رایج، محل دفع فضولات یا اصطلاحا کاسه توالت است. چاهی به عمق نیم متر تا سه متر برای این منظور حفر می شود. عمل دفع بالای این چاه صورت میگیرد. جذب مواد نیز از طریق خاک انجام می شود. فضولات آبکی که براحتی جذب خاک می شوند ولی سایر فضولات تا مدت ها در فضای متعفن چاه جا خشک می کنند و روی هم تلنبار می شوند. البته در محلهای صاحب دار و تحت نظارت بهداشت، هر از چندگاهی پودرها و مواد ضدعفونی کننده و تجزیه کننده، به چاه ریخته می شود تا فساد سریعتر انجام شود.
وضع این سرویس ها در گرمای تابستان بواسطه حضور انواع ات مهوع تر می شود. انواع ات ضمن نشستن و تماس با انواع فضولات، سر و صورت و سایر اعضای شما را مورد عنایت چندشناک خود قرار می دهند
به گونه ای که گاهی صدای ویز ویز مگس های این توالت ها دم گوش شما، می شود کابوس شبانه تان.
اما علاوه بر فضولات مایع و جامد و امولوسیون، کف چاه این سرویس ها که مانند قبری کوچک حفر می شوند، گاها اشیائ ارزشمندی نیز دیده می شود. وسایلی که از جیب کوهنوردان و طبیعت گردان در دل شب یا گرمای روز درون چاه افتاده و صاحب آن به واسطه تاریکی یا کثافت فضا، متوجه افتادن آنها نشده است.
کف این سرویس ها غالبا خاکی بوده و در نسخه های متمدن و پیشرفته از بتون نیز استفاده می شود.